به گزارش خبرآنلاین، ایستگاه فضایی «تیانگونگ-۱» حدود ۸۰۰۰ کیلوگرم وزن دارد و ابعاد آن نزدیک به فضاپیمای باربری اروپایی «ATV-1» است که سال ۲۰۰۸ (۱۳۸۷) با ورود به جو زمین، در آتشبازی باشکوهی متلاشی شد. فیلم فوق، ورود این فضاپیما، سوختن و متلاشی شدنش را در جو نشان میدهد.
کارشناسان با توجه به ابعاد و جرم مشابه تیانگونگ-۱ با آن فضاپیمای باری حدس میزنند که ایستگاه فضایی چین نیز به سرنوشت مشابهی دچار شود. پیشبینی شده است که سقوط تیانگونگ-۱ به جو زمین بین روزهای ۳۰ مارس تا ۲ آوریل مقارن با ۱۰ تا ۱۳ فروردین اتفاق بیفتد.
تیانگونگ-۱ که در زبان چینی به معنی «کاخ آسمانی» است، در آخرین روزهای سپتامبر ۲۰۱۱ (اوایل مهر ۱۳۹۰) به فضا پرتاب شد تا فعالیتهای فضایی چین را به سطحی بالاتر ارتقا دهد. این ایستگاه برای مدتی کوتاه، میزبان دو فضانورد ازجمله نخستین بانوی فضانورد چین بود و پسازآن به محملی برای آزمایشهای روباتیک متعدد چین در فضا، بهخصوص مانورهای اتصال خودکار فضاپیماها بدل شد.
عامل سقوط تیانگونگ چیست؟
سال ۲۰۱۶ (۱۳۹۵)، ارتباط مخابراتی با این ایستگاه قطع شد و به این ترتیب، مهندسان چینی کنترل تیانگونگ-۱ را از دست دادند. از ابتدا قرار بود این ایستگاه پس از پایان مأموریت خود که برای اواخر سال ۲۰۱۷ (پاییز ۱۳۹۶) برنامهریزی شده بود، در سقوطی کنترلشده به درون اقیانوس آرام جنوبی شیرجه برود؛ اما با از دست رفتن کنترل، سرنوشت تیانگونگ-۱ در اختیار نیروهای آیرودینامیکی و اصطکاک با لایههای مختلف جو زمین قرار گرفت.
همه ماهوارهها و سازههایی که در مدارهای نزدیک به زمین قرار دارند، اصطکاک اندکی را با لایههای فوقانی جو زمین تجربه میکنند. این اصطکاک، آرامآرام انرژی جنبشی ماهواره را هدر میدهد و از ارتفاع آن میکاهد؛ به همین دلیل مدار این اجرام هرازچندگاه باید اصلاح شود. مثال بارز آن، ایستگاه فضایی بینالمللی است که با تکیه بر موتور کپسولهای سرنشیندار و بدونسرنشین، مدار خود را اصلاح میکند.
شاید این پرسش برای شما پیش آمده است که چطور تیانگونگ توانسته است چند ماه بیشتر از پیشبینیها در فضا دوام بیاورد. شاید باور نکنید، ولی مقصر «خورشید» است! چرخه ۱۱ ساله خورشید هماکنون به وضعیت کمینه فعالیت خود نزدیک شده و تعداد لکههای خورشیدی به حداقل رسیده است؛ ازاینرو، فعالیتهای مغناطیسی خورشید و تشعشعات فرابنفش سخت آن هم کاهش یافته است. با افت شدت این پرتوهای پرانرژی، لایههای فوقانی جو هم خنک و منقبض شدهاند، درنتیجه با کاهش اصطکاک این لایهها با تیانگونگ-۱ (و البته دیگر فضاپیماها)، ایستگاه فضایی چین به جای آنکه در اواخر پاییز ۲۰۱۷ (۱۳۹۶) از مدار خارج شود، حدود ۴ ماه بیشتر عمر کرده است.
تیانگونگ کجا سقوط میکند؟
در حال حاضر، نمیتوان پیشبینی کرد که تیانگونگ-۱ دقیقا در چه زمانی وارد جو میشود و روی چه مسیری سقوط میکند. تنها اطلاعاتی که پژوهشگران میتوانند ارا ئه بدهند، بر اساس مدار فضاپیماست که ۴۲٫۸ درجه با استوا زاویه دارد و بنابراین، فضاپیما جایی بین عرضهای جغرافیایی ۴۲٫۸ درجه شمالی و ۴۲٫۸ درجه جنوبی سقوط خواهد کرد. نمودار زیر که از سوی آژانس فضایی اروپا منتشر شده، این محدوده را روی زمین مشخص کرده و همانطور که میبینید، کشور ما نیز درون آن قرار دارد. (برای مشاهده نقشه در ابعاد بزرگتر، اینجا را کلیک کنید)
آیا خطری ما را تهدید میکند؟
با توجه به ساختار و ابعاد تیانگونگ-۱، بسیار بعید است که این فضاپیما بتواند به شکل یکپارچه به سطح زمین برسد و به احتمال فراوان، به قطعات متعددی تقسیم میشود که سختترین بقایای آن در محدودهای بیضویشکل به طول هزاران کیلومتر و عرض دهها کیلومتر پراکنده میشود. با توجه به وسعت خشکی و دریاهای زمین در عرضهای جغرافیایی مشخصشده و تراکم جمعیت، احتمال برخورد این قطعات با مناطق مسکونی زمین بسیار کم است.
جالب است بدانید که احتمال آسیب دیدن فردی در اثر برخورد با یکی از بقایای تیانگونگ-۱ حدود ۱۰ میلیون بار ضعیفتر از آسیب دیدن فردی بر اثر برخورد با صاعقه در طول یک سال است.
کارشناسان چنین برآورد کردهاند که یک روز قبل از ورود فضاپیما میتوانند مسیر و زمان تقریبی ورود فضاپیما را تعیین کنند. پس گوش به زنگ باشید.
۵۴۵۴
نظر شما